Eerste Bredase Stolperstein
Op donderdag 19 mei 2022 is om 10.00 uur voor het huis aan de Julianalaan 73 de eerste Stolperstein in Breda worden gelegd. De eerste steen van wat uiteindelijk een monument wordt van ongeveer 120 Stolpersteine op zo’n 50 verschillende locaties in de stad.
Stolpersteine
Stolpersteine zijn een monument voor de slachtoffers van het nationaalsocialisme. De stenen worden aangebracht in het trottoir voor de vroegere woonhuizen van mensen die door de nazi’s zijn verdreven, gedeporteerd en vermoord. De Stolpersteine in Breda zullen herinneren aan de vermoorde Joden en mogelijk andere bevolkingsgroepen, zoals de Sinti en Roma, die vanwege hun afkomst zijn omgebracht.
Stolpersteine in Breda
Het initiatief voor het leggen van Stolpersteine in Breda is genomen door een hiervoor speciaal in het leven geroepen projectgroep waaraan naast burgers ook Stadsarchief Breda deelneemt. De Gemeente Breda steunt dit initiatief. Burgemeester Paul Depla zegt over het leggen van Stolpersteine: "Vrijheid is niet vanzelfsprekend. De hartverscheurende beelden die nu dagelijks voorbijkomen van de oorlog in Oekraïne benadrukken deze boodschap des te meer. De Stolpersteine dragen bij in de bewustwording, het gedenken en herdenken van het leed dat oorlog en geweld veroorzaken. Gedurende de Holocaust werden talloze mensen opgepakt, weggevoerd en vermoord enkel en alleen omdat ze waren wat ze waren: Joods. Een vreselijk hoofdstuk uit onze geschiedenis, maar wel een deel dat we ons moeten blijven herinneren. De Stolpersteine helpen daarin. Ze geven de slachtoffers een gezicht, vertellen hun verhaal en maken dat de aantallen waar we over lezen of horen ook personen worden. De Stolpersteine vormen daarom niet alleen voor de Joodse gemeenschap een monument, maar voor ons allemaal.”
De Stolperstein voor Gerhard van de Rhoer
De eerste Stolperstein in Breda wordt gelegd voor Gerhard van de Rhoer (1884-1942). Deze Bredanaar was in juni 1942 bij goed weer in hemdsmouwen in zijn voortuin in de Julianalaan aan het werk. Hij had zijn jasje met Jodenster uitgetrokken. Zijn buurvrouw zag dat en meldde dat bij de autoriteiten. Van de Rhoer werd gearresteerd en naar het Huis van Bewaring gebracht. Een paar weken later werd hij overgeplaatst naar Kamp Haaren. Van daaruit werd hij via Kamp Amersfoort naar Kamp Mauthausen vervoerd, waar hij op 30 oktober van hetzelfde jaar op 58-jarige leeftijd omkwam.
Programma 19 mei
Na een kort openingswoord zal burgemeester Depla de Stolperstein overhandigen aan Gerhard van de Rhoer. De heer Van de Rhoer zal het verhaal van zijn grootvader vertellen. Vervolgens zal de steen worden gelegd. De bijeenkomst wordt afgesloten met een kort muziekstuk.