Opvang vluchtelingen Heerbaan

Meest gestelde vragen

Waarom komt er een opvanglocatie voor vluchtelingen in Breda?

Het Rijk heeft gemeenten dringend gevraagd om bij te dragen en 19.000 opvangplekken te realiseren voor het groeiend aantal mensen dat op de vlucht is en in Nederland asiel aanvraagt. Het COA zoekt hard naar reguliere opvangplekken met een langere looptijd. Dit biedt meer mogelijkheden om kwalitatief goede opvang aan vluchtelingen te bieden. Dit is mogelijk op de locatie aan de Heerbaan. 

Waarom werkt de gemeente hieraan mee?

Het is onstuimig in de wereld en we zien dat er veel vluchtelingen zijn door oorlog, geweld en uitsluiting. Vanzelfsprekend zijn asielprocedures en opvang van asielzoekers een rijksopgave. We zien dat het Rijk steeds vaker een beroep doet op gemeenten. Wij kijken daar niet voor weg en kijken naar ruimte voor opvang, maar bepalen wel voorwaarden aan een vraag, waarbij er geen ruimte is voor asielzoekers die geen perspectief hebben in Nederland. Dit om te voorkomen dat de solidariteit voor de opvang van vluchtelingen daalt.  

Om welke mensen gaat het? En waar komen ze vandaan?

Het gaat om mensen van diverse leeftijden en nationaliteiten, alleengaande volwassenen en jongeren en gezinnen met kinderen die asiel aanvragen in Nederland. De samenstelling van deze groep verandert doorlopend. Bepalend is welke mensen ons land binnenkomen. Het is daarom niet mogelijk om duidelijke uitspraken te doen over wie er in 2024 in de opvanglocatie aan de Heerbaan terecht zullen komen. Het COA spant zich in om tot een evenwichtige samenstelling van bewoners te komen. Breda geeft de voorkeur aan asielzoekers die vooruitzicht hebben om in Nederland te kunnen blijven. Dit betekent dat ze na het verkrijgen van de verblijfsvergunning gekoppeld kunnen worden aan Breda of één van de gemeenten in de regio. Om daarna zo snel mogelijk te kunnen starten met inburgeren en integratie. Gemiddeld zitten mensen 2 jaar in een opvanglocatie. Mensen die afgewezen worden als statushouder zitten er vaak korter. Er zal altijd doorstroom zijn op de opvanglocatie.

Wat gaan we merken in de buurt van de opvanglocatie?

De mensen die straks worden opgevangen door COA zijn vrij om te gaan en staan. Ze gaan bijvoorbeeld naar school of naar vrijwilligerswerk, ondernemen sportactiviteiten en doen boodschappen. Nieuwe inwoners worden wegwijs gemaakt in de buurt, maar ook in de gebruiken die er zijn in Nederland (bijvoorbeeld verkeersregels, boodschappen doen). U kunt mensen zien wandelen, kinderen zien spelen in speeltuintjes, en verkeer op en af het terrein zien gaan.

Waarom het Whirlpoolgebouw aan de Heerbaan?

Het COA onderzoekt doorlopend welke locaties geschikt zijn (zowel bestaande gebouwen als andere mogelijkheden). Het COA heeft verkend of het kantoorgebouw van het voormalige Whirlpool aan de Heerbaan (na verbouwen) geschikt is om er vluchtelingen te kunnen huisvesten. Er wordt gekeken naar haalbaarheid, veiligheid, infrastructuur in het gebouw en in de omgeving. Op basis van dit onderzoek heeft het COA besloten de gemeente te vragen haar medewerking te verlenen. 

Hoe verloopt de procedure voor de aanvraag omgevingsvergunning?

De gemeente behandelt de vergunningsaanvraag en neemt binnen 8 weken een besluit op de vergunningsaanvraag. De beslistermijn kan eenmalig met 6 weken verlengd worden. Als de aanvraag niet volledig is, dan duurt het proces langer. Het plan wordt onder meer getoetst aan de planologische regels (het bestemmingsplan) en bouwvoorschriften. Bij de aanvraag is een rapportage ingediend met een ruimtelijke onderbouwing. Er wordt een tijdelijke omgevingsvergunning aangevraagd (voor maximaal 10 jaar) voor de verbouwing van het pand, een verandering van het gebruik van het pand en voor het plaatsen van units in de buitenruimte. 

Als de gemeente de omgevingsvergunning verleent, wordt deze openbaar gemaakt met een publicatie op www.overheid.nl. 

Er worden twee vergunningen verleend: 1 gecombineerde vergunning voor afwijkend gebruik en bouwen en 1 vergunning voor brandveilig gebruik. Tegen alle vergunningen is na besluit binnen  6 weken bezwaar mogelijk. Voor de gecombineerde vergunning hoeft maar 1x bezwaar gemaakt te worden.

Het is niet mogelijk om een zienswijze in te dienen op de vergunningsaanvraag.   

Hoe gaat het proces om een geschikte locatie te zoeken

Bij de afdeling Vastgoed van COA kunnen vastgoedondernemers zich aanmelden. Als een vastgoedondernemer zich aan heeft gemeld, belt COA vervolgens met de gemeente met de vraag of de gemeente hieraan mee wil werken. De panden die COA krijgt aangeboden zijn beperkt in aantal. COA heeft zelden de luxe om uit meerdere panden te kiezen. In Breda waren er geen concrete andere locaties aangeboden dan Heerbaan 42-72. Bij de ruimtelijke onderbouwing in de aanvraag omgevingsvergunning zit een motivatie waarom de opvanglocatie in Heusdenhout kan.

Hoe ziet het er straks uit en wat is de planning van de verbouwing

Het kantoorgebouw aan Heerbaan 42-72 wordt verbouwd om het verblijf van 264 bewoners mogelijk te maken. Er komt geen extra bouwlaag op. De begane grond wordt niet gebruikt voor bewoning. De appartementen komen in de verdiepingen. Aan de achterzijde komen een zevental enkellaags units. Het parkeerterrein wordt aangepast met onder andere speelvelden, units en een fietsenstalling. Werknemers kunnen op het terrein parkeren. Bewoners maken in principe geen gebruik van de parkeerruimte, omdat zij zelden een auto bezitten. Het parkeerverbod op straat blijft gehandhaafd. Er zitten verduurzamingselementen in, maar het gebouw gaat niet van het gas af.
De planning van de verbouwing : Voor het eerste kwartaal is er een selectie van aannemers gemaakt. In kwartaal 2 van 2024 start de verbouwing en begin 2025 wordt het gebouw opgeleverd en in gebruik genomen.

Wat zijn de totale kosten van de verbouwing

Er is een businesscase opgesteld. Over de exacte kosten kan het COA geen uitspraken doen, omdat er nog een aanbesteding loopt. Op de website van COA staat wat de kosten per persoon per nacht zijn.

Hoe is het beheer geregeld als de bewoners komen

Als de bewoners het pand gaan betrekken, geeft COA voorlichting over omgangsvormen, dagbesteding en inburgering. De begeleiding heeft een individuele insteek. De gezondheidszorg asielzoekers (GZA) is 3 dagen per week aanwezig. Als GZA er niet is, wordt er gebruik gemaakt van een praktijklijntelefoon met verpleegkundige en een tolk. Iedere dag zijn er 14 full-timers in het gebouw en overdag is er een beveiliger bij de receptie. Bij AMV-ers (Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen) is er, in samenspraak met Stichting Nidos, een begeleidingsplan met agogisch medewerkers. De AMV-ers zitten in de binnenruimte apart van de andere asielzoekers. In de buitenruimte komen ze elkaar wel tegen. Er is één keer per week een meldplicht, voor AMV-ers is dat twee keer per week en zij moeten om 22.00 uur binnen zijn.
Afspraken over de inzet van BOA’s zoals ook bij de Koepel en Breepark worden door de gemeente gemaakt. Er worden straatcoaches ingezet en er komt een whatsapp groep tussen gemeente en COA om snel af te kunnen stemmen bij overlast. Als er een strafbaar feit wordt gepleegd, doet COA aangifte. Bij ernstig gedrag wordt een bewoner verplaatst naar een hogere toezichtlocatie. Er is een specifiek locatienummer (24/7) en e-mailadres en een klachtenprocedure van COA om overlast te melden. In een nog op te richten Beheergroep worden ook afspraken gemaakt over beheerszaken. Er zijn dag en nacht beveiligers aanwezig.
In de Bestuursovereenkomst zijn afspraken gemaakt over de voorwaarden waaraan COA moet voldoen en onder welke omstandigheden de bestuursovereenkomst wordt beëindigd.